ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ UNICEF ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

Λέμε ΟΧΙ στην Παράνομη Διακίνηση και Εμπορία Παιδιών


Συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά η Συνεργασία της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNICEF με το Υπουργείο Εξωτερικών για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και εμπορίας παιδιών.

Η εκστρατεία γίνεται για την ευαισθητοποίηση των πολιτών επάνω στο σημαντικό αυτό ζήτημα που ντροπιάζει τις σύγχρονες κοινωνίες ενώ ταυτόχρονα ενημερώνει και προάγει δράσεις για την νομική προστασία των παιδιών σε κάθε επίπεδο.

Διακίνηση (trafficking) είναι η μετακίνηση ενός παιδιού με σκοπό την εκμετάλλευση δια της βίας και της πλάνης. Επηρεάζει κυρίως τα φτωχότερα παιδιά και οικογένειες. Η χρήση παιδιών ως εμπορικού αντικειμένου για εργασία ή σεξ είναι μια κερδοφόρα διεθνής επιχείρηση. Όπως και άλλες μορφές εγκληματικής δραστηριότητας, η διακίνηση είναι μια μυστική δραστηριότητα δύσκολο να αντιμετωπιστεί.

* Σε όλο τον κόσμο 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα παράνομης διακίνησης και εμπορίας (trafficking) κάθε χρόνο.
* Έως και 1,8 εκατομμύρια παιδιά, τα περισσότερα από αυτά κορίτσια, πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στην πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων εμπορική σεξουαλική βιομηχανία κάθε χρόνο (πορνεία & πορνογραφία).
* Περίπου 5,7 εκατομμύρια παιδιά εμπλέκονται σε μορφές εξαναγκαστικής εργασίας ή δουλείας.
* Στην Ανατολική Ασία & Ειρηνικό, το μεγαλύτερο μέρος της διακίνησης αφορά την παιδική πορνεία, αν και κάποια παιδιά προορίζονται για αγροτικές ή βιομηχανικές εργασίες. Στη Νότια Ασία, η διακίνηση συχνά σχετίζεται με δουλεία για εξυπηρέτηση χρεών.
* Στην Ευρώπη, τα παιδιά κυρίως διακινούνται από την Ανατολή προς τη Δύση, πράγμα που αντανακλά τη ζήτηση για φθηνά εργατικά χέρια και παιδική πορνεία.

Σε μερικές περιπτώσεις τα παιδιά απάγονται ή κλέβονται, πιο συχνά όμως η ιστορία ξεκινά με ψεύτικες υποσχέσεις. Οι έμποροι υπόσχονται στα νεαρά θύματά τους, κορίτσια των 12 χρόνων, μια καλύτερη ζωή σε άλλη χώρα. Οι γονείς, που θέλουν ότι καλύτερο για τα παιδιά τους, εξαπατώνται στην ελπίδα μιας αξιοπρεπούς εργασίας και καλύτερης εκπαίδευσης. Σε πολλές περιπτώσεις τα παιδιά αυτά καταλήγουν να κακοποιούνται σεξουαλικά και να εξαθλιώνονται, χωρίς να μπορούν να ξεφύγουν εύκολα. Ακόμη χειρότερα, οι οικογένειες συχνά έχουν άγνοια του κινδύνου, πιστεύοντας ότι τα παιδιά τους θα έχουν μια ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον έξω από την πατρίδα τους. Συχνά, παιδιά θύματα διακίνησης συλλαμβάνονται και κρατούνται ως παράνομοι μετανάστες. Κορίτσια μέχρι και 13 ετών (συνήθως από Ασία & Ανατολική Ευρώπη) διακινούνται ως νύφες κατά παραγγελία. Χιλιάδες γυναίκες από φτωχές χώρες παρασύρονται στην πορνεία στη Νότια Ασία.

Παιδιά θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης

* Παρά τις δυσκολίες να ευρεθούν αξιόπιστα στοιχεία, οι τελευταίες καταγραμμένες εκτιμήσεις δείχνουν πως έως και 1,8 εκατομμύρια παιδιά, τα περισσότερα από αυτά κορίτσια, πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στην πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων εμπορική σεξουαλική βιομηχανία κάθε χρόνο (πορνεία & πορνογραφία).
* Σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εργασίας (ILO) από τα 12,3 εκατομμύρια ανθρώπους που είναι θύματα εξαναγκαστικής εργασίας σε όλο τον κόσμο, 1.390.000 εμπλέκονται στην εξαναγκαστική εμπορική σεξουαλική εκμετάλλευση με σχεδόν το μισό του αριθμού αυτού να είναι παιδιά.

Η εμπορική σεξουαλική εκμετάλλευση των παιδιών τροφοδοτείται από την τοπική - και όχι ξένη - ζήτηση, με το σεξουαλικό τουρισμό να αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος του προβλήματος. Όμως, το internet έχει τη δυνατότητα να προωθεί το σεξουαλικό τουρισμό και την παιδική πορνογραφία σε όλο τον κόσμο και αυτό είναι αιτία ανησυχίας.

Τα παιδιά συχνά κακοποιούνται σεξουαλικά από το κοντινό τους περιβάλλον. Επειδή η σεξουαλική δραστηριότητα συνήθως αντιμετωπίζεται ως ιδιωτική υπόθεση, κυβερνήσεις και κοινότητες είναι εξίσου απρόθυμες να παρέμβουν σε περιπτώσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Παιδιά σε εξαναγκαστική εργασία ή δουλεία

* Εκτιμάται πως τα παιδιά αποτελούν το 40% - 50% των θυμάτων εξαναγκαστικής εργασίας ή δουλείας και υπολογίζονται σε 5,7 εκατομμύρια.
* Τα παιδιά που δουλεύουν σε ξένα σπίτια ή «εργοδότες» είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε εκμετάλλευση ή κακοποίηση. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας εκτιμά πως τα κορίτσια κάτω των 16 ετών που απασχολούνται ως οικιακοί βοηθοί είναι περισσότερα από κάθε άλλη μορφή παιδικής εργασίας.

Υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 317 εκατομμύρια οικονομικά ενεργά παιδιά ηλικίας 5-17 ετών, από τα οποία 218 εκατομμύρια εμπλέκονται σε κάποια μορφή παιδικής εργασίας. Από τα τελευταία, τα 126 εκατομμύρια εργάζονται κάτω από επικίνδυνες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων εργασιών με χημικά και εντομοκτόνα στη γεωργία, με επικίνδυνα μηχανήματα ή σε ορυχεία.

Περίπου 5,7 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται κάτω από αποτρόπαιες συνθήκες εξαναγκασμένα σε καταναγκαστική εργασία λόγω χρεών ή σε δουλεία. Εκατομμύρια παιδιά κοπιάζουν σε σπίτια ιδιωτών ως οικιακοί βοηθοί και υπηρέτες. Η φύση της εργασίας αυτής καθιστά αδύνατη την εκτίμηση του αριθμού τους, όμως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας εκτιμά πως περισσότερα κορίτσια κάτω των 16 ετών εμπλέκονται σε αυτή τη μορφή εργασίας από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία.
Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ UNICEF

Η UNICEF είναι αφοσιωμένη στην πρόληψη και εξάλειψη του φαινόμενου της εμπορίας παιδιών και γυναικών. Με αυτό το στόχο επικεντρώνεται στο να βοηθά τις χώρες να χτίσουν ένα προστατευτικό περιβάλλον βασισμένο στις ακόλουθες προφανείς δράσεις:

* Τα κράτη πρέπει να επιδείξουν ισχυρή πολιτική βούληση για να καταπολεμήσουν την εμπορία παιδιών. Σ' αυτό συμπεριλαμβάνεται και η προώθηση της αναγκαίας νομοθεσίας.
* Οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται αξιόπιστα και με αυστηρότητα. Συμπεριλαμβανομένων των διεθνών συμφωνιών για την πρόληψη του trafficking και τη διευκόλυνση της ασφαλούς επιστροφής των παιδιών που πέφτουν θύματά του.
* Παλιές νοοτροπίες και πρακτικές πρέπει να αλλάξουν. Το να επιτύχουμε να πηγαίνουν όλα τα παιδιά στο σχολείο - ιδιαίτερα τα κορίτσια - θα βελτιώσει δραματικά την προστασία τους. Σήμερα, περίπου 93 εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να μην πηγαίνουν σχολείο.
* Τα παιδιά πρέπει έχουν επίγνωση του κινδύνου, ώστε να προστατεύσουν τον εαυτό τους. Ιδιαίτερα παιδιά σε ομάδες υψηλού κινδύνου που παρασύρονται από υποσχέσεις για χρήματα και «καλύτερη ζωή» πρέπει να έχουν ευκαιρίες να αναπτύξουν δεξιότητες ώστε να κερδίζουν τη ζωή τους για να μη πέφτουν θύματα από εμπόρους.
* Όλοι όσοι ασχολούνται και σχετίζονται με παιδιά πρέπει να μπορούν να δουν τους κινδύνους του φαινόμενου και να ανταποκριθούν ανάλογα. Δάσκαλοι, πρέπει να αναγνωρίζουν τα σημάδια μιας προβληματικής οικογένειας. Αστυνομικοί που ελέγχουν οίκους ανοχής πρέπει να γνωρίζουν να ψάξουν για κορίτσια από ξένες χώρες όπως και να μην τα τραυματίζουν ψυχικά ακόμη περισσότερο.
* Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης είναι παράγοντας κρίσιμης σημασίας στη μάχη κατά της εμπορίας παιδιών, καλώντας για τη συστηματική και αποτελεσματική προστασία των παιδιών θυμάτων.
* Επανένταξη και αποκατάσταση των θυμάτων εμπορίας: Τέτοια παιδιά-θύματα χρειάζονται κατάλληλες υπηρεσίες για να ξεφύγουν και να επανέλθουν σε ασφαλές περιβάλλον. Τέτοιες υπηρεσίες πρέπει να καθοδηγούνται από το καλύτερο συμφέρον του παιδιού.

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να καταπολεμηθεί η διακίνηση των παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση είναι με εκστρατείες ενημέρωσης και προγράμματα επανένταξης.

Ενημέρωση και Πρόληψη
- Εκπαίδευση των παιδιών και των γονέων για τους κινδύνους των εμπόρων παιδιών.
- Εξασφάλιση της σωστής ένταξης των κοριτσιών στα σχολεία.
- Καταπολέμηση της φτώχειας μέσω εισοδηματικών προγραμμάτων σε φτωχές οικογένειες, για να γίνουν λιγότερο ευάλωτες.

Επανένταξη
- Πρόσβαση σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης σε παιδιά που έχουν ξεφύγει από την εκμετάλλευση.
- Επανένωση των παιδιών με τις οικογένειές τους.
- Συμβουλευτική και υποστήριξη στα παιδιά θύματα.

Η UNICEF προωθεί Διεθνείς Συμβάσεις & Νομοθετικά μέτρα

Η UNICEF επισημαίνει ότι καμία χώρα δεν είναι «ελεύθερη» από το εμπόριο σε ανθρώπινες υπάρξεις και ότι η προσπάθειες για τον τερματισμό του πρέπει να γίνονται τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Εκτός από τη Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού που είναι θεμελιώδης για την κατοχύρωση της προστασίας από εκμετάλλευση και διακίνηση Υπάρχουν ακόμη τρία σημαντικά διεθνή νομικά εργαλεία ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειες καταπολέμησης του προβλήματος:

* Το Πρωτόκολλο για την Πρόληψη, Καταστολή και Τιμωρία της Διακίνησης σε Πρόσωπα, Ειδικότερα Γυναίκες & Παιδιά, που συμπληρώνει τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά του Διεθνούς Οργανωμένου Εγκλήματος του 2000 (η Σύμβαση αυτή τέθηκε σε ισχύ στις 29 Σεπτεμβρίου 2003 με 147 υπογραφές κρατών και 56 επικυρώσεις, ενώ το Πρωτόκολλο τέθηκε σε ισχύ στις 25 Δεκεμβρίου 2003 και έχει λάβει ήδη 117 υπογραφές και 116 επικυρώσεις). Η Ελλάδα έχει υπογράψει και τα δύο έγγραφα στις 13 Δεκεμβρίου 2000.
* Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού για την εμπορία και σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και την παιδική πορνεία και πορνογραφία. Με αυτό ποινικοποιούνται σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους, όπως ή πώληση, η παράνομη υιοθεσία, η παιδική πορνεία και πορνογραφία. Μέχρι σήμερα το έχουν υπογράψει 115 χώρες ενώ 124 το έχουν επικυρώσει. Η Ελλάδα το υπέγραψε στις 7 Σεπτεμβρίου του 2000.
* Η Σύμβαση 182 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) για την άμεση κατάργηση των πιο επικίνδυνων μορφών εργασίας. Η UNICEF θεωρεί ότι η κατάρτιση συγκεκριμένων εθνικών προγραμμάτων δράσης (ενάντια στις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας) με χρονικό προσδιορισμό - πράγμα για το οποίο από κοινού έχουν απευθύνει έκκληση η UNICEF και η ILO από πολύ καιρό - πρέπει να γίνει πραγματικότητα μέσω της επικύρωσης αυτής της σύμβασης. Αυτή η Σύμβαση ορόσημο για τη UNICEF τέθηκε σε ισχύ το Νοέμβριο του 2000, κύρωση από Ελλάδα 15/6/2001.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ UNICEF

* Η UNICEF συμμετέχει στο πρόγραμμα του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του Trafficking στην ευρύτερη περιοχή του Μεκόνγκ που πρωτοξεκίνησε το 2000 ώστε να επιτύχει ισχυρή και συντονισμένη δράση κατά της παράνομης διακίνησης ανθρώπων σε Καμπότζη, Κίνα, Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, Μαλαισία, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ.
* Το 2006 η UNICEF βοήθησε να γίνει η πρώτη Διεθνής Συνάντηση για την καταπολέμηση της διακίνησης παιδιών στον Αραβικό κόσμο με τη συμμετοχή 9 αραβικών χωρών (Μπαχρέιν, Αίγυπτος, Ιορδανία, Κουβέιτ, Λίβανος, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Υεμένη).
* Καταφέρνοντας ένα πλήγμα ενάντια στη βιομηχανία σεξουαλικού τουρισμού που παγιδεύει δεκάδες χιλιάδες παιδιών, η UNICEF συντάχθηκε μαζί με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (WTO) και το διεθνή συνασπισμό για τον Τερματισμό της Παιδικής Πορνείας, Παιδικής Πορνογραφίας και Εμπορίας παιδιών για Σεξουαλικούς Σκοπούς (ECPAT), παρουσιάζοντας ένα κώδικα δεοντολογίας για την προστασία των παιδιών από σεξουαλική εκμετάλλευση στα ταξίδια και τον τουρισμό. Το πρόγραμμα αυτό έχει στόχο να χρησιμοποιήσει την ίδια την τουριστική βιομηχανία για να καταπολεμήσει ενεργά τον παιδικό σεξουαλικό τουρισμό.
* Σε δύο επιλεγμένες περιοχές της Ινδονησίας έγιναν πιλοτικά προγράμματα ενημέρωσης και επιμόρφωσης της UNICEF για τους κινδύνους της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και του trafficking που βοήθησαν στην καλύτερη προστασία των παιδιών.
* Στη Νότιο Αφρική η UNICEF συνέβαλε στην ενημέρωση για την παιδική πορνογραφία προσφέροντας οικονομική και τεχνική υποστήριξη στην Εθνική Συνδιάσκεψη για την Παιδική Πορνογραφία που έγινε το 2005. Στη συνδιάσκεψη αυτή υιοθετήθηκε Σχέδιο Δράσης για την Εξάλειψη της Παιδικής Πορνογραφίας.
* Η UNICEF συμμετείχε πλήρως στη δημιουργία της έκθεσης του Γ.Γ. του ΟΗΕ για τη βία ενάντια στα παιδιά διοργανώνοντας μεταξύ άλλων εννέα περιφερειακές και αρκετές εθνικές συνδιασκέψεις